Người phụ nữ Ukrajina 28 tuổi tên là Alexandra đã cư trú ở Praha 5 năm. Khi cô muốn được định cư ở Séc như chồng và con cũng đa qua được kỳ thi này. Nhưng theo cô thì trước khi dự thi cô tỏ ra rất lo ngại. Việc nghe hiểu đối với cô không có gì khó khăn nhưng cô rất lo ở phần thi viết. Ngay cả những người Séc cũng gặp khó khăn trong việc viết chính tả khi nào viết i (mềm) và khi nào viết y (cứng). Ngoài ra cô cũng lo cả phần thi nói vì cô làm việc cho Văn phòng du lịch nên chủ yếu sử dụng tiếng Anh.

Ngay cả những người đến từ Ukrajina cũng gặp khó khăn

Đối với công dân của các nước thuộc Liên minh châu Âu và thân nhân trong gia đình họ thì không bắt buộc phải qua kỳ thi. Chỉ có công dân của các nước thứ ba, tuổi từ 15 đến 60 là bắt buộc phải quan Hội đồng thi. Trong số những người tham dự thi thì có tới hai phần ba là người Ukrajina sau đó đến người Mông Cổ, người Nga, người Mônđava và người Việt Nam. Các công dân của Beloruxia hoàn có tỷ lệ đạt qua kỳ thi cao nhất là 10)% (69 người dự thi đỗ cả 69 người).

Có tới 70% số người không đạt là người Ukrajina. Theo bà Radka Němcová, giáo viên trường dạy tiếng ở Praha, nơi có thẩm quyền tổ chức thi và đồng thời là đồng tác giả của các bài kiểm tra thì do những người Ukrajina chủ quan vì sự giống nhau về ngôn ngữ nên thường đến dự thi mà không có sự chuẩn bị gì hết.

Cứ 4 người Mông Cổ hoặc người Mônđava thì có một người phải thi lại

Giải phải bắt buộc phải qua kỳ thi tiếng Séc của chính phủ là nhằm giúp những người nước ngoài định cư ở Séc dễ hòa nhập hơn với cộng đồng người Séc, hạn chế sự cách ly của họ với cộng đồng địa phương. Trong những năm gần đây số lượng người nước ngoài đến Séc ngày một tăng. Trong khi vào thời điểm gia nhập EU vào năm 2004 thì ở Cộng hòa Séc chỉ có 254 nghìn người nước ngoài sinh sống thì đến cuối tháng 10 năm nay con số đó đã lên tới 430 nghìn người. Trong số đó có khoảng 180 nghìn người đã được phép định cư. Chính phủ đã chi từ ngân sách ra 50 triệu korun cho năm 2009 để tiến hành kiểm tra trình độ tiếng Séc của những người nước ngoài xin định cư ở Séc. Những người nước ngoài xin định cư được dự thi miễn phí lần đầu trên cơ sở giấy do Bộ Nội vụ cấp. Nếu ai trượt phải thi lại thì phải tự bỏ ra 1500 korun để thi lại.

Theo tiêu chuẩn châu Âu (A1) thì những người nước ngoài ở Séc chỉ cần chứng tỏ mình có trình độ tiếng ở mức thấp nhất so với các nước khác. Trong kỳ thi từ thi viết, nghe hiểu cho đến thi nói người nước ngoài chỉ cần chứng tỏ được rằng mình có thể dễ dàng hiểu được nội dung các cuộc trò chuyện trong đời sống hàng ngày.

Các nhà chuyên môn đang bàn luận về vấn đề liệu với trình độ ngôn ngữ ở mức theo yêu cầu hiện nay những người nước ngoài có thể dễ dàng hòa nhập vào xã hội Séc hay không. Theo bà Němcová thì khi người ta đến công sở với trình độ ngôn ngữ tiếng Séc cấp A1 mà nhân viên công sở lại vẫn nói theo cách thông thường của mình thì chắc chắn họ sẽ gặp khó khăn. Trình độ ngôn ngữ này không đủ để cho người nước ngoài dễ dàng hòa nhập với cộng đồng đa số mà chỉ đủ cho họ hiểu được những tình huống cơ bản của cuộc sống.

Yêu cầu về trình độ ngôn ngữ ở nước ngoài

Trong các nước châu Âu thì yêu cầu về trình độ ngôn ngữ cao hơn nhiều. Ví dụ như ở Áo thì trong vòng 2 năm, những người mới đến từ các nước thứ ba phải đi học được 300 giờ tiếng Đức sau đó phải qua kỳ thi ở trình độ A2 tức là phải có khả năng nói thông thạo. Nếu ai thi không đạt thì có thể sẽ bị trục xuất. Nhà nước Áo sẽ chi khoảng một nửa số tiền học còn người nước ngoài phải tự chi khoảng 750 euro. Ngoài ra ở Đức cũng có những quy định tương tự như vậy thậm chí còn yêu cầu có tới 645 giờ học tiếng. Mỗi giờ học người nước ngoài phải tự chi 1 euro còn nhà nước sẽ chi thêm cho 1,35 euro.