Báo cáo trước Hội nghị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài, ông Tạ Nguyên Ngọc, Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu Tổng hợp, Uỷ ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài cho biết: Trong thời gian qua, nhiều chính sách mang tính đột phá liên quan đến những lợi ích thiết thân của kiều bào đã được ban hành như vấn đề quốc tịch, nhà cửa, hộ chiếu, thị thực... của kiều bào. Công tác vận động kiều bào đã được triển khai tích cực với nhiều hình thức, nội dung phong phú, gắn với các sự kiện chính trị, xã hội lớn của đất nước. Các hoạt động như: chương trình Xuân Quê hương, Quốc giỗ Vua Hùng, Quốc khánh 2/9, Trại hè Việt Nam, các hoạt động “đền ơn đáp nghĩa”... được tổ chức hằng năm. Nhiều hội nghị chuyên đề được tổ chức như: Hội nghị người Việt Nam ở nước ngoài lần thứ nhất tháng 11/2009 với sự tham dự của gần 1000 kiều bào từ 52 nước và vùng lãnh thổ, Hội nghị tổng kết 6 năm thực hiện Nghị quyết 36-NQ/TW cuối năm 2010, Hội thảo “Bảo tồn bản sắc văn hoá Việt Nam, giữ gìn tiếng Việt” tháng 9/2011. Mới đây là Hội nghị Lãnh đạo các tổ chức người Việt Nam ở nước ngoài với chủ đề “Đoàn kết cộng đồng, cùng đất nước hội nhập và phát triển” với gần 150 đại biểu kiều bào tham dự.

Ông Ngọc cũng cho biết: tính đến hết năm 2010 có khoảng 3500 doanh nghiệp được thành lập hoặc góp vốn của người Việt Nam ở nước ngoài đầu tư về nước với tổng số vốn đăng ký khoảng 6 tỷ USD. Kiều hối gửi về nước tăng trung bình 10-15%/năm, năm 2010 đạt mức 8.6 tỷ USD và theo dự báo năm 2011 là khoảng 10 tỷ USD.

Hội nghị đã tập trung thảo luận về các vấn đề liên quan tới công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài như tình hình cộng đồng Việt Nam ở nước ngoài; việc bảo vệ quyền và lợi ích của kiều bào; kinh nghiệm hỗ trợ địa vị pháp lý người Việt; các biện pháp tăng cường công tác dạy và học tiếng Việt; công tác lãnh sự, công tác bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài…

Phát biểu tổng kết phiên họp, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Thanh Sơn nhấn mạnh: cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có vai trò quan trọng trong công tác chính trị đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa và hội nhập quốc tế. Với khoảng 400 ngàn trí thức người Việt Nam ở nước ngoài, hàng năm có nhiều nhà khoa học và trí thức kiều bào về nước hợp tác, đóng góp chuyên môn. Thứ trưởng cũng cho biết: Uỷ ban Nhà nước về NVNONN đang chủ trì xây dựng Đề án “Chính sách, biện pháp thu hút chuyên gia, trí thức người Việt Nam ở nước ngoài xây dựng đất nước” nhằm tạo bước chuyển mới trong việc thu hút “chất xám” của các chuyên gia, trí thức kiều bào. Bên cạnh đó, nhiều kiều bào đã về nước đầu tư, kinh doanh trong nhiều lĩnh vực. Đặc biệt, dọc chiều dài đất nước từ Bắc vào Nam có rất nhiều dự án du lịch lớn của kiều bào đã đầu tư thành công. Có được những thành công đó chính bởi Đảng và Nhà nước luôn quan tâm và xác định người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không tách rời và là nguồn lực của cộng đồng dân tộc Việt Nam.